آموزش گام به گام طراحی سیاه قلم

سبک سیاه قلم چیست

به اثر گذاشتن مداد سیاه و یا ذغال بر روی کاغذ یا مقوا با سایه های تیره و روشن سیاه قلم گویند.

نقاشی سیاه قلم با طراحی با مداد گرافیتی تفاوت دارد . در گذشته واژه سیاه قلم برای اشاره به نقاشی های سیاه و سفید (زغالی، مدادی و مرکب) کار برد داشت، امروزه وقتی صحبت از آموزش سیاه قلم می کنیم، منظور ما استفاده از تکنیک زغال، مداد کنته و مداد کربنی است.

این ابزارها تیرگی شدیدتری نسبت به مداد گرافیتی دارند . و به آثار انجام شده توسط آن ها، سیاه قلم گفته می شود.

با توجه به اینکه معمولا برای اجرای این تکنیک از انواع قلم موی نقاشی، به صورت گام به گام و با صرف زمان زیاد استفاده شده و نتیجه نهایی به عنوان نقاشی سیاه قلم یاد می شود.

شیوه انجام این تکنیک معمولا به صورت فوتورئال و هایپررئال است و بر خلاف طراحی از مدل زنده، با روش جزء به کل انجام می شود.

در آموزش سیاه قلم هنرمند معمولا یک عکس با کیفیت از چهره یک شخص را انتخاب می کند و با مهارت و ریزبینی تمام ، ترسیم می کند.

یادگیری این تکنیک، قدرت تمرکز و مهارت اجرای هنرمند را بسیار افزایش می دهد.

باید در نظر داشت که بسیاری از آثاری که مورد استقبال قرار می گیرند، با شیوه هایی نزدیک به سیاه قلم(فوتورئال) اجرا می شوند و خلاقیت آن ها ، با ترکیب کلاژگونه چند عکس یا فضاست.

دراین مقاله سعی می شود در مورد آموزش گام به گام طراحی سیاه قلم صبحت کنیم و شما را با هنر سیاه قلم آشنا کنیم.

سبک های رئالیسم ، فوتو رئالیسم ، هایپر رئالیسم

رئالیسم:

به طراحی و نقاشی واقع گرایانه که نسبت ها و فرم کاملا واقعی باشند رئالیسم گویند ، واقع گرایی فقط فرم یا شکل است نه اجرا و سایه پردازی. مانند تصویر دست های زیر که طبق اصول آناتومی دست طراحی شده اند.

فوتو رئالیسم :

مشابه رئالیسم است با این تفاوت که علاوه بر مواردی که برای رئالیسم عنوان شد، در جزئیات و سایه پردازی و کنتراست کاملا وابسته به عکس است و بایستی مشابه عکس سوژه باشد.

شاید برخی با این سبک به این دلیل مخالفت کنند که اگر قرار به اجرای یک نقاشی مشابه عکس است، عکاسی و دوربین عکاسی هم همین کار را انجام میدهد، این مقایسه صحیح نیست زیرا هنر نقاشی با دست بسیار بالاتر است و فتورئال، چالشی میان قدرت هنرمند و تکنولوژی است که مشخصا هنرمند فراتر است.

هایپررئالیسم :

مشابه سبک فتورئال است اما در جزئیات اغراق می شود.

هایپررئال از سال های ۱۹۶۶ بوجود آمد، با الهام از سبک فتورئال و به نظر برخی با پیشرفت تکنولوژی دوربین رشد کرد.

نشان دادن جزئیات تصویر همچون انعکاس های ریز (نقش اساسی دارد) مثل: موهای ریز، روزنه های پوست، رطوبت و قطرات روی سطح پوست(این موارد که نام برده شد در هایپررئال چهره میباشد ولی هایپررئال فقط مختص چهره نیست و نقاشانی همچون رافئلا اسپنس از ساختمان ها و محیط شروع کردند).

وسایل مورد نیاز نقاشی سیاه قلم

مداد

HB – B2 – B6مداد مهمترین ابزار نقاشی سیاه قلم است که انواع مختلفی دارد مثل: کنته ، گرافیتی،

نواع مداد کنته

مدادکنته نرم

با تیرگی بیش از حد خود جلوه ای زیبا به نقاشی می دهد. مدادکنته نرم حاوی روغن پاریس است و مغز نرمی هم دارد.

مداد کنته سخت

روغن کمتری دارد و به دلیل فشردگی بیشتر و تیرگی کمتر برای کشیدن تار موها و خطوط نازک و ظریف استفاده می شود.

مداد کنته سفید

برای کشیدن نور و براقی موها و… استفاده می شود مثلا در آموزش سیاه قلم پس از پاک کن زدن متوجه می شویم که محل مورد نظر درخشندگی لازم را نداشته، در این موارد از کنته سفید استفاده می کنیم.
البته باید توجه داشت که کنته سفید روی مقوای اشتنباخ کرم رنگ به رنگ آبی متمایل می شود.

زغال

در تکنیک سیاه قلم فوتورئال و هایپررئال استفاده می شود. زغال را با کاتر به نرمی پودر کرده و با ترکیب آن با کف دریا ، سایه روشن مورد نظر را می سازیم

کاغذ و مقوا

برای آموزش سیاه قلم ازمقوای اشتنباخ ۱۶۰ گرم استفاده می کنند که با بافت ریز و جنسیت فوق العاده خود بافتی نرم و دلنشین را به آثار نقاشی سیاه قلم می دهد.

مقوای اشتنباخ شیری رنگ (کرم خیلی روشن) است و تفاوت مشهودی از لحاظ رنگ با کاغذ سفید دارد و در سایزهای بزرگ ۵۰ در ۷۰ و سایز ۱۰۰ در ۷۰ در بازار موجود است.

تفاوت مقوای اشتنباخ و فابریانو در میزان بافت و رنگ آن است به این صورت که مقوای فابریانو سفیدتر و دارای بافتی نرم تر به نسبت مقوای اشتنباخ می باشد و انتخاب آنها بستگی به سبک نقاش وابزار مورد استفاده او بستگی دارد.

پاک کن خمیری

شبیه خمیر بازی بچه هاست و با خاصیت چسبندگی که دارد وقتی روی سطح کاغذ و یا مقوا کشیده می شود به راحتی خطوطی که با مداد و یا سایه هایی که با ابزارسیاه قلم (به غیر از کنته) کشیده شده است را محو و پاک می کند مهم ترین ویژگی این پاکن جنسیت خمیری آن است که به راحتی تغییر شکل داده و برای پاک کردن نقاط خیلی کوچک یا سطوح گسترده ترکاربرد دارد.

پاک کن اتودی

پاک کن اتودی یکی از جالب ترین ابزارهای مورد نیاز سیاه قلم است ، که در کشیدن تار مو ، بافت های نوری و و… کاربرد فوق العاده ای دارد.

قلم مو سر تخت

برای سایه زدن روی مقوا کاربرد دارد . معمولا با کنته رنگ گذاشته و با کشیدن قلم مو روی قسمت رنگی مقوا سایه ایجاد می شود.

محو کن

محوکن همان کاغذ لوله شده است که توسط دستگاه به صورت لوله فشرده شده است و برای محو کردن سایه ها استفاده می شود که یکی از ابزار های بسیار مهم و کاربردی در تکنیک نقاشی سیاه قلم است.

چسب کاغذی

چسب کاغذی به دلیل جنسیتش که از کاغذ ساخته شده به راحتی با دست کنده و برای نگهداری مقوای طرح روی سطح میز استفاده می شود.

که اگر مقوای اشتنباخ را با چسب شیشه ای به سطح میز بچسبانید ، در هنگام برداشتن طرح و جدا کردن چسب از مقوا ، احتمال پارگی مقوا و یا برداشتن یک لایه نازک از مقوا زیاد است.

کف دریا

کف دریا را با پودر زغال ترکیب کرده ودر آموزش سیاه قلم توسط قلمو برای ایجاد حجم و سایه روشنهای نقاشی سیاه قلم استفاده می کنیم.

نکاتی درباره نقاشی سیاه قلم

هرگزقبل از سایه پردازی از پاکن به منظور پاک کردن استفاده نکنید. پاکن طراحی را لکه لکه خواهد کرد.

پیش از کار، دست های خود را بشویید و از دست کشیدن روی مقوای سیاه قلم پرهیز کنید.

تنها از تصاویر با کیفیت و پر کنتراست برای این منظور استفاده کنید.

دراین مقاله برای آموزش سیاه قلم ، چشم یکی از اجزای صورت را انتخاب کرده و آموزش می دهیم

مرحله ۱

برای شروع از خطوط بیرونی چشم ، ابرو و خطوط چین خوردگی پلک بالا و پایین را به صورت ساده و با خطوط نسبتا صاف و سریع ترسیم می کنیم . و از خطکش برای اطمینان فاصله استفاده می کنیم.

مرحله ۲

در این مرحله جزئیات را اضافه کرده و به ، فاصله بین خطوط ، زاویه و فاصله هر خط نسبت به دیگری توجه کنید.

مرحله ۳

محل سایه های اصلی را به صورت ساده مششخص کنید

مرحله ۴

سایه ها را کمی تکمیل تر کنید و توجه کنید که قسمت بالا تیره تر ازقسمت پایین و قسمت بالایی عنبیه تیره تر از قسمت پایین و سمت راست آن باشد.

مرحله ۵

سایه را با محو کن و قلم مو مناسب محو کنید و به تیرگی های طرح اضافه کنید.