پوشش سنتی اقوام ایرانی

اگر از علاقه مندان به طراحی لباس باشید حتما می دانید یک طراح لباس ملزم به تسلط بر سبک های مختلف مد و لباس خواهد بود. از همین روی در این مقاله به توضیح لباس سنتی اقوام مختلف ایران پرداختیم. اقوام مختلفی در ایران، که هنوز بر مبنای سنت قدیم، پوشش خود را انتخاب می کنند.
معروفترین اقوامی که از لباس سنتی استفاده می کنند عبارتند:
بختیاری، قشقایی، بلوچ، لر، ترکمن، کرد، گیلک، مازندران، اهالی ابیانه و جنوبی ها

بختیاری

عشایر بختیاری برای پوشش خود لباس کاملی دارند که در شرایط مختلفی که در طول کوچ با آن رو به رو می شوند محافظ خوبی برای آنهاست. مردان به جز بالاپوشی با رنگ های سیاه و سفید، شلوارهای گشادی دارند که روی مچ پا بسته می شود و کلاه پشمی. زنان بختیاری اغلب با دامن های چند لایه رنگارنگ و جلیقه هایی شبیه به هم دیده می شوند. روسری‌های بلندی دارند که با زیورآلات دست‌دوزی شده است.

قشقایی

تلفیقی از اصالت ترک، کرد و عربی پایه اصالت قشقایی هاست. لباس سنتی زنان قشقایی شامل دامن های حجیم، چندلایه و رنگارنگ و روسری های بلند که زیر چانه سنجاق شده اند می باشد که به تارهای مو اجازه می دهد تا صورتشان را قاب کنند. مردان پیراهن‌های سفید بدون یقه و شنل‌های بلند می‌پوشند که وسط آن را با بند محکم می‌کنند. دوگوشی گرد آنها یا کلاه های “دو گوش” که از نمد پشم گوسفند ساخته شده است منحصر به قبیله قشقایی است.

بلوچ

مردم بلوچ از جنوب شرقی استان سیستان و بلوچستان هم مرز با پاکستان و افغانستان هستند. بنابراین، طبیعی است که لباس های سنتی آنها شباهت زیادی به شلوار حجیمی که در آن کشورها می پوشند، داشته باشد. دیگر خصوصیت لباس سنتی قبیله بلوچ شلوارهای گشاد و لباس‌های رنگارنگ گلدوزی شده تا روی زانوست. زنان خود را با دستبند، گردن‌بند و سنجاق طلا آراسته کرده و اغلب با شال دوم و بلندتر سر و شانه‌هایشان را می‌پوشانند. شلوارهای بلند، پیراهن های گشاد و عمامه برای مردان بلوچ مرسوم است.

ترکمن

ترکمن ها که اکثراً در محدوده استان گلستان زندگی می کنند، صدها سال است که به عنوان یک ایل کوچ نشین در ایران زندگی می کنند. امروزه، آن‌ها ریشه‌دارتر شده‌اند و بسیاری در خانه‌های دائمی و چادر زندگی می‌کنند، اگرچه برخی سنت‌های عشایری را ادامه می‌دهند. رنگ های خاکی یا قرمز تیره بر لباس سنتی مردان و زنان ترکمن غالب است. زنان با پوشیدن لباس‌های بلند با روپوش‌های باز، اغلب قسمتی از صورت خود را با پارچه‌ای که درست زیر بینی آویزان است، پنهان می‌کنند. کلاه های پشمی که برای محافظت در برابر هوای سرد استفاده می شود، ویژگی بارز لباس مردانه است.

کرد

کردها بومی کردستان هستند. عده ای از آنها ساکن عراق، سوریه و ترکیه هستند بنابراین جای تعجب نیست که لباس‌های سنتی از منطقه‌ای به منطقه دیگر کمی متفاوت باشد. یکی از قاعده ها این است که هم مردان و هم زنان تمایل دارند لباس‌های گشاد بپوشند که در قسمت کمر با یک کمربند پهن شکل گرفته است. مردان ژاکت های همسان می پوشند، در حالی که زنان روسری خود را با سکه های آویزان و جواهرات تزئین می کنند. گاهی اوقات، مردان و زنانی را می بینید که کلاه مخملی مشکی بر سر دارند که با مهره هایی تزئین شده است.

لر

برخلاف مردان لر که طرفدار رنگ‌های خنثی، کلاه‌های نمدی مشکی و شال‌های سفید دور کمرشان هستند، زنان به رنگ‌های روشن متمایل می‌شوند و راه راه‌های علامت دار بر روی سرآستین‌هایشان بسته شده است. پس از پیچیدن روسری به دور سر، گردن و شانه‌ها، تکه‌ای بلند از آن به پشت آویزان می‌شود. منجوق های بسیار دقیق روی لباس و همچنین سکه ها و مهره هایی که روی روسری آویزان شده اند، لباس های سنتی لر را به یکی از چشم نوازترین لباس ها تبدیل کرده است.

گیلک

مردم گیلک که بومی منطقه شمالی گیلان هستند، عشایری سنتی ندارند و ترجیح می دهند در رشته کوه البرز و دشت های اطراف به کشاورزی و دامپروری بپردازند. لباس سنتی زنانه قوم گیلک شامل پیراهن‌های چین‌دار بلند است که با جلیقه‌های مخمل مشکی با گلدوزی‌های درخشان تزئین شده و به جای شلوارهای گشاد رایج در لباس‌های سنتی ایرانی، دامن‌هایی روی زمین قرار دارد که با خطوط افقی رنگارنگ تزئین شده‌اند. لباس سنتی آنها بسیار ساده است. با تم سیاه و سفید که با رنگ‌های روشن در جوراب‌ها یا کمربند نخی پهن.

مازندرانی

مازندرانی‌ها که بومی منطقه خزر ایران هستند، نسبت به سایر اقوام که لباس‌های شاداب‌تر را ترجیح می‌دهند. زنان زیردامن‌های کوتاه و پف دار شلوار مشکی می‌پوشند و بالاتنه‌ای به سبک تونیک به‌اندازه کمر می‌پوشند که معمولاً روی آن طرحی سنتی گلدوزی شده است. روسری آنها تزیینی ترین وسایل است که با مهره و منگوله تزئین شده است. مردان نیز ساده هستند، با یک جلیقه ساده روی پیراهن‌های نخی سفید، در شلوارهای شکاری و جوراب‌های تیره که تا زیر زانو کشیده شده‌اند.

ابیانه

در روستای ابیانه در مرکز ایران، از قدیمی ترین نقاط ایران که مردمانش با ادامه پوشش سنتی، سنت‌های روستا را زنده نگه داشته اند. زنان دامن‌های حجیم تا زیر زانو بر روی شلوارهای مشکی گشاد می‌پوشند، روسری های سفید و بلندی دارند که شانه هایشان را می پوشاند. مردان همچنین با شلوارهای مشکی گشاد، جلیقه‌های رنگارنگ و کلاه‌های جمجمه پشمی ظاهر سنتی خود را حفظ می‌کنند.

بندرعباس و جزیره قشم

زنان شهر بندرعباس جنوبی و جزیره قشم به خاطر چادرهای رنگارنگ و گلدار (تکه پارچه بزرگی که مو و بالاتنه را می پوشاند) و نقاب، پوشش صورت که در دو نوع وجود دارد، متمایز از سایر زنان ساکن ایران هستند. جالب است بدانید پوشش های جالبی بر روی صورتشان دارند که تصور ابروهای پرپشت و سبیل را از دور ایجاد می کند، نیرنگی که در گذشته برای فریب دادن مهاجمان احتمالی به اشتباه گرفتن زنان با مردان استفاده می شد. نوع دیگری از این نوع نقاب، یک پوشش مستطیل دوزی است که فقط چشم ها را آشکار می کند. بسیاری از زنان امروزه نقاب نپوشیدن را انتخاب می‌کنند، اما این بخشی از سنت قرن‌هاست که به محافظت از صورت در برابر باد، شن و آفتاب سوزان در این مناطق کمک کرده است.

اگر از علاقه مندان به سبک سنتی یا مدرن هستید و قصد دارید خودتان یک طراح برتر در این زمینه ها باشید در دوره جامع طراحی لباس طرحستان شرکت کنید و طراحی سبک های مختلف لباس را بیاموزید.