
عکاسی مستند؛ روایت داستانها با تصویر
عکاسی مستند هنری برای نمایش حقیقت در قاب تصویر و دوربین میباشد که هدف از آن ثبت روایت داستانها و شرح واقعیت میباشد. عکاسی واقعیتنگار یکی از سبکهای عکاسی حرفهای است که داستانها را بدون هیچ اغراق و دستکاری به مخاطبان نشان میدهد. این هنر تکنیکهای حرفهای از جمله ترکیببندی دقیق، شکار لحظهها، داستانهای واقعی و توجه به نور طبیعی را شامل میشود. در ادامه، با آموزشگاه طرحستان همراه باشید تا با واقعنگاری تصویری، تاریخچه، انواع و تکنیکهای آن آشنا شویم.
عکاسی مستند و تاریخچه آن
عکاسی مستند یا (Documentary Photography) شاخهای از هنر عکاسی است که واقعیتها را همانطور که هست، ثبت میکند. در این سبک لحظهها، رویدادها و روایتها بدون دخالت مستقیم عکاسی بازنمایی میشوند و به عنوان یک سند بصری به نمایش در میآیند. به بیان سادهتر، عکاسی واقعگرا مانند یک شاهد بیطرف در صحنه عکاسی حضور دارد و داستان را بیان میکند. تاریخچه این هنر به قرن نوزدهم و اختراع عکاسی باز میگردد.
در دهه ۱۸۵۰ مستند نگاران تلاش کردند تا شرایط اجتماعی و زندگی مردم را ثبت کنند. ثبت دقیق واقعیت باعث ایجاد انقلابی در جهان هنر شد. در اوایل قرن بیستم نیز این هنر وارد مرحله جدیدی شد و عکاسان از مشکلات مردم و کودکان کار عکاسی میکردند. در دهه ۱۹۳۰ نیز تکنیک مستندسازی به اوج خود رسید و عکاسان شاهکارهای خلاقانهای را به ثبت رساندند. امروزه، با پیشرفت تکنولوژی سبک مستند به عنوان مهمترین شاخه عکاسی در آموزشگاه عکاسی شناخته میشود که واقعیتها را روایت میکند.
انواع عکاسی مستند
مستندنگاری تصویری انواع مختلفی دارد که هرکدام از آنها جنبهای متفاوت از واقعیت را به تصویر میکشند. هر کدام از انواع عکاسی مستندسازی شامل تکنیکها و شیوههای خاص خود است که تلاش میکند بدون استفاده از کلمات، احساسات را به مخاطبان منتقل کند. در ادامه، با مهمترین آنها آشنا میشویم:
عکاسی خیابانی
عکاسی خیابانی نوعی مستندنگاری است که عکاس از لحظههای واقعی زندگی مردم و بدون برنامهریزی عکاسی میکند. این عکاسی در محیطهای شهری انجام میگیرد و عکاس باید با دقت محیط را مشاهده کند و با انتخاب لحظات ناب، آنها را به ثبت برساند. عکاسی خیابانی زیبایی و واقعیت زندگی شهری را بدون هیچ دخالت و اغراق به نمایش میگذارد.
سبک عکاسی اجتماعی
عکاسی اجتماعی به بررسی مسائل اجتماعی خدمات و زندگی مردم میپردازد. در این سبک موضوعاتی همچون مهاجرت، کودکان کار، فقر، محیطهای شهری یا شرایط کاری اهمیت بسیاری دارد و هدف از آن آگاهی اجتماعی میباشد. عکاسی اجتماعی احساسات را برمیانگیزد و ذهن انسان را برای تغییر شرایط اجتماعی وادار میسازد.
مستند بحران
مستند بحران به ثبت لحظات زندگی انسان در شرایط سخت و دشوار از جمله جنگ، فقر، بلایای طبیعی و … میپردازد. هدف از این سبک عکاسی ایجاد همدلی و جلب توجه جهانی میباشد. عکاس باید در این سبک لحظات حساس و واقعی را بدون هیچ دخالتی ثبت کند. این تصاویر میتواند نقش مهمی را در تغییر نگرش جامعه و حتی سیاستگذاران ایفا کند.
تصویرگری خبری
عکاسی خبری برای ثبت خبرها، رویدادهای فوری و اطلاعرسانیرسانی دقیق و سریع از شاخههای مستند میباشد. این نوع از عکاسی در مطبوعات، گزارشهای خبری و رسانهها کاربرد بسیاری دارد. یک عکاس خبری باید بتواند در شرایط پرتنش و استرس نیز لحظات ناب را شکار کند تا واقعیت را نشان دهد. هر عکس خبری میتواند تاثیر تاریخی را رقم بزند.
مستند فرهنگی
در مستند فرهنگی، عکاس تلاش میکند تا سبک زندگی، آیینها، سنتها و هویت فرهنگی جوامع را ثبت کند. این نوع عکاسی در حفظ و مستندنگاری ارزشها و فرهنگهای جوامع مختلف کاربردی است. در عکاسی مستند فرهنگی، عکاس در مراسمها، جشنها، بازارها و محیطهای فرهنگی حضور پیدا میکند تا لحظاتی که ویژگیهای خاصی دارند را ثبت کند.
مستند طبیعت
عکاس از طبیعت از انواع دیگر عکاسی مستندنگاری است که عکاس در طبیعت حضور پیدا میکند و تصاویری را از طبیعت و حیوانات ثبت میکند. این تصاویر با انتقال احساسات خوب، به آگاهی از شرایط زندگی حیوانات و پرندگان کمک میکنند. در مستند طبیعت نباید هیچ دستکاری در طبیعت انجام گیرد و عکاس باید لحظات خاص و جذاب را به صورت دستنخورده عکاسی کند.
تکنیکهای مستندنگاری تصویری
همانطور که گفتیم، در عکاسی واقعیتنگار عکاس باید دنیای اطراف را از زاویهای بیطرف و صادقانه ثبت کند. این عکاسی نیازمند آشنایی با تکنیکهای حرفهای و خاص است تا تصاویر قدرتمندی خلق شود. در ادامه، چند مورد از مهمترین تکنیکها را قرار دادهایم که در آموزش عکاسی حائز اهمیت هستند:
توجه به نور طبیعی
تصاویر در سبک مستند باید واقعی و بدون صحنهسازی باشند. بنابراین، نور طبیعی در این سبک اهمیت شایانی دارد. عکاس باید در نور طبیعی تصاویر را ثبت کند تا مخاطب با مشاهده بتواند را همانطور که رخ داده است، تجربه کند.
استفاده از زاویه دید مناسب
زاویه دید در عکاسی واقعیتنگار اهمیت بسیاری دارد. عکاس باید طوری زاویه را تنظیم کند که واقعیت را بدون هیچ تحریف نشان دهد. زاویه انتخابی باید به مخاطب احساس نزدیکی و حضور در صحنه را منتقل کند.
حداقل دخالت در صحنه عکاسی
یکی از مهمترین اصول عکاسی واقعیتنگار، ثبت اتفاقات به صورت طبیعی است. به عبارت سادهتر، عکاس نباید در صحنه دخالت کند. بنابراین، از صحنهسازی یا جابهجایی عناصر خودداری کنید تا تصویر واقعی خلق شود.
استفاده از تجهیزات مناسب
در این سبک از عکاسی باید از تجهیزات ضروری استفاده کنید تا لحظهها را به سرعت ثبت کنید. این تجهیزات میتواند شامل دوربینهای سبک، تجهیزات کمکی، لنزهای مناسب و فیلترها میباشد.
تمرکز بر جزئیات
احساسات، رفتار و حرکات انسانها در سبک مستندنگاری اهمیت بسیاری دارد. زیرا این عوامل به مخاطب کمک میکند تا ارتباط عمیقی را با تصویر برقرار کرده و آن را درک کند.
ترکیببندی حرفهای
عکاس باید بتواند به صورت دقیقی ترکیببندی کند تا داستان تصویر بهتر دیده شود. عناصر مختلف باید در عکس هماهنگ باشند. بنابراین، سعی کنید از خطوط هدایتگر، تمرکز بر سوژه اصلی و قانون یکسوم استفاده کنید.
دوره جامع آموزش عکاسی در آموزشگاه طرحستان
آموزشگاه طرحستان دوره جامع عکاسی را به صورت حضوری و در ۶۰ ساعت آموزش ویژه بازار کار برگزار میکند. سرفصلهای این دوره شامل مبانی و سبک شناسی، شناخت دوربین، عکاسی مدلینگ و پرتره، عکاسی تبلیغاتی و عکاسی صنعتی میباشد. این دوره آموزشی به صورت حرفهای و توسط اساتید مجرب برگزار میشود. پس از اتمام دوره نیز مدرک معتبر آموزشگاه طرحستان به هنرجویان اعطا خواهد شد. دوره آموزش عکاسی برای کسانی که تجربهای ندارند و افرادی که میخواهند مهارتهای خود را ارتقا دهند، کاربردی و مفید است. برای کسب اطلاعات بیشتر و ثبت نام در دوره آموزشی، با کارشناسان آموزش طرحستان در ارتباط باشید. مشاوره برای کسب اطلاعات بیشتر رایگان است.
کلام آخر
عکاسی مستند فراتر از ثبت تصویر است و روایتگر واقعیت، زندگی انسانها و فرهنگها میباشد. این هنر انواع مختلفی از جمله عکاسی خیابانی، عکاسی خبری، عکاسی مستند فرهنگ، مستند بحران و … میباشد. هر کدام از این سبکها نیز زاویهای متفاوت از واقعیت را نشان میدهند. در این مقاله از آموزشگاه طرحستان با عکاسی مستند، انواع آن و تکنیکهای کلیدی آشنا شدیم. اگر به رشته عکاسی علاقهمند هستید و میخواهید آن را به طور حرفهای دنبال کنید، میتوانید در دورههای آموزش حرفهای طرحستان شرکت کنید. مشاوره برای کسب اطلاعات بیشتر رایگان است و کارشناسان ما شما را راهنمایی خواهند کرد.



