طراح گرافیک باید هنگام استفاده از تصاویر برای طراحی با فرمت های تصاویر آشنا باشد، دو تا از پرکاربردترین آنها JPEG و PNG است. اگر طراح گرافیک نباشید هم حتماً در هنگام ذخیره سازی تصاویر متوجه تفاوت فرمت ها شده اید؛ در این مطلب به تفاوت پرکاربردترین فرمت های ذخیره سازی تصاویر دیجیتالی یعنی JPEG و PNG می پردازیم. با آموزشگاه گرافیک طرحستان همراه باشید.

در ابتدا لازم است شناخت کافی از دو فرمت JPEG و PNG داشته باشید تا بهتر متوجه تفاوت های آنها شوید.

JPEG چیست؟

JPEG در واقع استاندارد فشرده سازی تصاویر با اتلاف (LOSSY) هست. JPEG مخفف گروه مشترک عکاسان حرفه ای (Joint Photographic Experts Group)، گروهی از عکاسان حرفه ای که این استاندارد را به همراه سایر استاندارد های کیفیت تعریف کرده اند. در این استاندارد مقداری از جزئیات تصاویر کم می شوند و از بین می روند، این جزئیات اندک هستند و قابل توجه نیستند. اگر مجدد ویرایش و سپس ذخیره انجام شود باز هم جزئیات بیشتر کاهش پیدا می کنند. JPEG  تصاویر را تا میزان قابل توجهی فشرده سازی می کند و حجم آن ها را کاهش می دهد. این امر موجب افزایش سرعت آپلود و نمایش تصاویر و وب سایت ها می شود.

معمولاً تصاویر از اینترنت با فرمت JPEG ذخیره می شوند و حتی اگر با فتوشاپ یا هر نرم افزار دیگری ویرایش کنید در هنگام ذخیره به JPEG تبدیل می شوند.

تصاویر JPEG به طور گسترده توسط سایت ها استفاده می شوند زیرا سبک تر هستند و حداقل حجم را در وب سایت بارگذاری می کنند.

·       مشکل فشرده سازی JPEG

زمانیکه تصاویر تنها برای نمایش به کار می روند از بین رفتن جزئیات در اثر فشرده سازی خیلی اهمیت ندارد و قابل چشم پوشی است. مشکل مربوط می شود به زمانیکه تصاویر را می خواهید ویرایش کنید، در اثر فشرده‌ سازی نوساناتی روی تصاویر ایجاد می شوند و خطا ایجاد می کنند. در مورد این خطاها در دوره گرافیک بیشتر آشنا می شوید.

·       Exif

یکی از ویژگی های JPEG قابلیت اجرای Exif (Exchangeable image file) است و فرمت های دیگر مانند PNG و GIF این امکان را ندارند. Exif به معنای تصاویر قابل تبادل است، هر عکسی وقتی ثبت می شود معمولاً با فرمت JPEG ذخیره می شوند و اطلاعات بسیاری مانند نام شرکت سازنده و مدل دوربین، تاریخ و زمانی که عکس گرفته شده است و حتی اطلاعات نورسنجی را در خود ذخیره می کنند. این اطلاعات سایز تصاویر را افزایش می دهند و قابل پاک کردن هستند.

·       تفاوت JPEG و JPG

JPEG و JPG تفاوتی با هم ندارند و روش فشرده سازی یکسانی برای هر دو وجود دارد. در JPG تنها e واژه expert حذف شده است ولی همانند JPEG عمل می کند و با حذف جزئیات و افت اندک کیفیت تصویر آن را ذخیره می کند. هر دو فرمت JPEG و JPG حجم کمی دارند.

تنها تفاوت آنها برمی گردد به ضعف نسخه های قدیمی ویندوز که فقط برای پشتیبانی از ۳ فرمت مختلف مانند PNG و JPG تنظیم شده اند و افزودن حروف اضافی به نامِ فرمت ها امکان پذیر نیست و نمی توانند فرمت هایی که بیشتر از ۳ حرف دارند را شناسایی کنند و فرمت را کوتاه تر کردند و به JPG تغییر دادند.

شرکت در دوره گرافیک اولین قدم در تبدیل شدن به طراح گرافیکی موفق هست.

PNG چیست؟

PNG تصاویر را در قالب Portable Network Graphic ذخیره می کند. PNG فرمتی پیکسلی است که برای ذخیره تصاویری است که از فشرده‌سازی بی‌اتلاف (Loss Less) پشتیبانی می کند.

 گسترده ترین زمینه استفاده از PNG در وب سایت هاست و به‌ عنوان جایگزین بهبود یافته GIF و پراستفاده‌ ترین فرمت برای فشرده‌ سازی بی‌اتلاف (lossless compression) تصاویر در اینترنت می باشد.

PNG مناسب زمانیست که نیاز دارید تصاویر کیفیت بالایی داشته باشند و فشرده سازی در کمترین میزان باشد، ولی توجه کنید که حجم تصاویر در فرمت PNG نسبت به JPEG بیشتر است.

تفاوت دو فرمت JPEG و PNG

·       تفاوت در فشرده سازی

اصلی ترین تفاوت دو فرمت JPEG و PNG در قابلیت فشرده ‌سازی و بی اتلاف (Lossless) یا اتلاف (loosy) آنهاست. JPEG همانطور که گفته شد در فشرده سازی داده های کم اهمیت تصاویر را حذف می کند و امکان فشرده سازی بیشتری فراهم می شود، ولی داده ها و جزئیات حذف شده قابل بازیابی و دسترسی نیستند. فشرده سازی در PNG بدون اتلاف است یعنی داده ها از بین نمی روند و قابلیت بازیابی تصاویر اولیه را دارد. توضیحات بیشتر درمورد فشرده سازی تصاویر را به دوره گرافیک واگذار می کنیم.

·       تفاوت در زمینه استفاده

طراحان گرافیک از تصاویر استفاده بالایی دارند و حجم بالای تصاویر در هنگام ذخیره و یا آپلود مشکل ساز است و وقت بسیاری از آنها می گیرد، پس JPEG در این زمان کاربرد بیشتری دارد.

پایین آمدن کیفیت تصاویر در JPEG توسط چشم انسان به نظر نمی رسد و شاید داده هایی که در هنگام فشرده سازی حذف می شوند قابل توجه نباشند ولی اگر طراحان گرافیک بخواهند ویرایش بر روی تصاویر انجام دهند، نسخه کامل تصاویر نیاز است تا خطایی رخ ندهد.

هر دو فرمت JPEG و PNG برای استفاده وب مناسب هستند، تصاویر با فرمت JPEG حجم کمتری دارند و سریعتر بارگذاری می شوند، ولی در هنگام بزرگنمایی کیفیت بیشتر افت می کند. از طرفی تصاویر با فرمت PNG در هنگام بزرگنمایی افت کیفیت کمتری دارند و سازگار با نمایش در دستگاه های مختلف هستند و البته حجم بالاتری دارند.

تصاویری که دربرگیرنده نمودارهای مهم هستند، بیشتر برای استفاده در اینفوگرافیک که کوچکترین جزئیات آنها را مهم می کند باید با فرمت PNG ذخیره کرد. برای تصاویر تبلیغاتی و مفهومی که جلوه بصری اهمیت دارد و جزئیات دقیقی ندارند، فرمت JPEG بیشتر مورد استفاده است.

تصاویر که دربرگیرنده متن هستند، باید با فرمت PNG ذخیره شوند زیرا در فرمت JPEG گوشه های تصاویر کیفیت خود را از دست می دهند و همچنین با از دست دادن کیفیت ممکن است قابلیت خوانایی کاهش یابد. زمینه های استفاده از دو فرمت JPEG و PNG در کارهای گرافیکی نیازمند سپری کرده دوره گرافیک است.

تبدیل دو فرمت JPEG و PNG به یکدیگر

·       از طریق برنامه paint

• روی Files کلیک کنید و از طریق Open تصویر مورد نظرتان را باز کنید.
• دوباره روی Files کلیک کنید و با انتخاب Save as می توانید فرمت را تغییر دهید.

·       از طریق فتوشاپ

• روی Files کلیک کنید و از طریق Open تصویر مورد نظرتان را باز کنید.
• دوباره روی Files کلیک کنید و گزینه ی save as را انتخاب نمایید.
• از لیست کشویی با عنوان save as type فرمت مورد نظرتان را برای ذخیره سازی از میان انواع فرمت های موجود در لیست انتخاب کنید.
• بعد از کلیک روی save تنظیمات Options در پنجره ی جداگانه ای نمایش داده خواهد شد. که با توجه به نیاز خود کیفیت را می توانید تغییر دهید؛ یا با کلیک روی ok تصویر را بدون تغییر ذخیره کنید.

مهارت پیدا کردن در فتوشاپ تنها مخصوص طراحان گرافیک نیست و بسیاری از مدیران و اساتید با کمک دوره گرافیک می توانند در کار کردن با فتوشاپ حرفه ای شوند و برای گسترش برند و نیازهای آموزشی از آن استفاده کنند.