انواع نخ و کاربردهای آن درطراحی لباس

نخ درطراحی لباس جایگاه ویژه‌ ای دارد و می ‌تواند سبب جذابیت آن‌ ها شود. همانطور که می‌دانید نخ به عنوان یک ماده اولیه اصلی به شمار می‌رود که جهت اتصال قسمت‌ های مختلف لباس و شکل دادن به آن پارچه مورد استفاده قرار می‌گیرد. نخ خیاطی برای تولیدکنندگان پوشاک، خانه‌های مد و خیاط‌ها به عنوان کالایی مهم محسوب می‌شود. هنگامی که از نخ برای دوختن لباس استفاده می‌شود نقش کاربردی آن نمایان خواهد شد. از آنجایی که نخ‌ها انواع گوناگونی دارند باید پیش از تهیه این کالای مهم شناخت کافی نسبت به آن‌ها داشته باشید. یکی از مواردی که هنرجویان هنگام آموزش طراحی لباس با آن آشنا می‌شوند، انواع نخ‌ها و کاربرد آن‌ها است. برای آشنایی با انواع نخ‌ها تا پایان با ما همراه باشید.

انواع نخ از نظر جنس

به طور کلی نخ‌ها را از لحاظ جنس می‌توان به سه گروه زیر تقسیم کرد.

• نخ طبیعی

نخ‌های طبیعی نخ‌هایی هستند که منشا طبیعی دارند. در واقع این نخ‌ها با استفاده از الیاف‌های طبیعی تهیه شده و برای تولید آن‌ها از هیچ نوع مواد شیمیایی استفاده نمی‌شود، به همین دلیل است که به آن‌ها نخ طبیعی می‌گویند.

• نخ مصنوعی

بعضی از نخ‌های مصنوعی ریشه طبیعی دارند، اما از آنجایی که روش تولید آن‌ها مصنوعی است ملقب به نخ مصنوعی هستند. برخی از نقش‌های مصنوعی شامل نخ‌های پلی استر و ویسکوز می‌شود.

• نخ‌های مخلوط

نخ‌هایی که ترکیبی از نخ‌های طبیعی و مصنوعی هستند را نخ مخلوط می‌گویند. نخ‌های مخلوط بسیار متنوع هستند و در رنگ‌های گوناگونی به چشم می‌خورند. نخ‌های کنفی، ابریشمی، کتانی، کاموایی، عمامه‌ای، لمه‌ای، ریونی، کوبلون‌دوزی و پولیستری مثال‌هایی از این نوع نخ هستند. هر یک از این نخ‌ها کاربرد خاصی داشته و استفاده صحیح از آن‌ها ماندگاری و زیبایی لباس شما را دوچندان خواهد کرد.

انواع نخ‌های موجود در بازار

با توجه به جایگاه نخ درطراحی لباس هنرجویان حین گذراندن دوره‌های آموزشی در آموزشگاه طراحی لباس با انواع نخ‌های موجود در بازار و کاربرد آن‌ها نیز آشنا خواهند شد. انواع نخ‌های موجود در بازار به شرح زیر است.

• نخ پنبه‌ای

یکی از نخ‌های رایج در حوزه طراحی لباس، نخ پنبه‌ای است. این نوع نخ همانطور که از نام آن مشخص است با استفاده از الیاف‌های طبیعی پنبه تولید می‌شود و در انواع مدل‌های شانه شده و شانه نشده در بازار به چشم می‌خورد. از کاربردهای این نخ می‌توان به رویه‌دوزی و کوک زدن اشاره کرد. نخ‌های قرقره‌ای که در بازار مشاهده می‌شوند نیز جزو نخ‌های پنبه‌ای هستند. از همین رو می‌توان این نخ را به عنوان کاربردی‌ترین نوع نخ در صنعت پوشاک و طراحی لباس معرفی کرد. به علاوه این نخ در صنعت نساجی نیز کاربرد بسیار زیادی دارد. از آنجایی که جذب رطوبت توسط پنبه بسیار بالاست، لباس‌هایی که با نخ‌های پنبه‌ای تولید می‌شوند بسیار راحت خواهند بود.

• نخ‌های ابریشمی

نخ‌های ابریشمی را می‌توان به نخ ابریشم هندی، ابریشم مصنوعی، ابریشم خام و ابریشم نازک تقسیم نمود. نخ‌های ابریشمی در مدل‌های مصنوعی نیز تولید می‌شوند که کاربرد بیشتری نسبت به نخ‌های طبیعی دارند. این نوع نخ طی مراحل شیمیایی تولید می‌گردد و از ظاهری براق برخوردار است. در واقع این نخ‌ها طی مراحل شیمیایی از یک ماده شیمیایی به نام سلولز تهیه می‌شوند. ظاهر یکنواخت و براق نخ‌ها سبب می‌شود که مانند ابریشم طبیعی به نظر برسند.

در صنعت و تجارت، نخ‌های ابریشمی را ویسکوز ریون می‌نامند. برخی از نمونه‌های نخ‌های ابریشم مصنوعی موجود در بازار شامل عمامه و بوبین می‌شود. معمولاً این نخ‌ها برای گلدوزی و حاشیه‌دوزی استفاده می‌شوند‌. در هنر گلدوزی معمولاً هر دو نوع نخ ابریشمی یعنی هم طبیعی و هم مصنوعی کاربرد دارد. برای گلدوزی‌های دستی به شکل قرقره و یا کلاف از ابریشم خام و در گلدوزی‌های ماشینی نیز ابریشم‌های تابیده شده رواج بیشتری دارند. از همین رو این نخ‌ها تحت عنوان زنجیره‌ای نیز خوانده می‌شوند و البته از استحکام کمتری برخوردار هستند.

• نخ پشمی یا فاستونی

میزان ضخامت نخ پشمی فراتر از حد طبیعی است. برای تولید نخ پشمی از کرک، پشم و مخلوط پلی‌استر و پشم استفاده می‌کنند. برای برجسته‌دوزی روی پارچه‌های ضخیم و پشمی معمولاً از نخ‌های پشمی و فاستونی استفاده می‌کنند. از آنجایی که این نخ‌ها ضخامت زیادی دارند، هنگام دوخت باید مراقب جمع‌شدگی و کشیدگی پارچه باشید.

• نخ فلزی

این نخ درطراحی لباس به عنوان یک نخ تزیینی محسوب می‌شود که برای دوخت گلدوزی‌ها و تزیینات لباس‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. به این محصول، نخ بلورسنت، نقره و گلابتون نیز گفته می‌شود؛ زیرا مواد اولیه آن‌ها از فلزات طلایی و نقره‌ای بوده و ظاهری بسیار براق و جذاب دارند. به طور عمده نخ فلزی برای کارهای دست‌دوز استفاده می‌شود.

• نخ کوبلن

از زمان‌های گذشته از این نوع نخ برای کوبلن‌دوزی استفاده می‌کنند. این نخ تحت عنوان نخ دمسه نیز خوانده می‌شود. در حال حاضر هم برای انجام کارهای تزیینی روی پارچه و هم جهت گلدوزی نخ کوبلن به کار برده می‌شود.

• نخ نامرئی

نخ نامرئی که به آن نخ نایلونی نیز می‌گویند، معمولاً برای جواهردوزی لباس‌ها کاربرد دارد. این نخ برای بخش رویه کار که نیاز است نخ هنگام دوخت مشخص نباشد، مورد استفاده قرار می‌گیرد. بیشترین میزان کاربرد نخ نامرئی در دوخت لباس عروس و همچنین سنگ‌دوزی‌های روی آن خواهد بود.

• نخ قلاب بافی

نخ قلاب بافی همانطور که از نام آن مشخص است، در دوخت‌های دستی مانند گلدوزی، کاوردوزی، رودوزی، دوخت‌های تزیینی، قلاب بافی و غیره استفاده می‌شود. این نخ با عناوینی مانند دوک، نایلون، ابریشم، نایلون، نخ ابریشم و ابریشم قلاب بافی نیز نامیده خواهد شد.

کاربرد انواع نخ

همانطور که پیش‌تر نیز بیان نمودیم هر نخ درطراحی لباس کاربرد خاصی دارد که اکنون برخی از آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.

• کاربرد انواع نخ‌های طبیعی

ابریشم یکی از انواع نخ‌های طبیعی است. از این نخ می‌توان برای پارچه‌های گران قیمت استفاده کرد. هنگامی که از نخ ابریشم برای طراحی و یا دوخت لباس‌ها استفاده شود، قیمت آن‌ها افزایش یافته و تنها افرادی که در طبقات اجتماعی بالای جامعه قرار دارند قادر به خریداری این لباس‌ها خواهند بود.

دیگر نخ‌های طبیعی از قیمت کمتری برخوردار هستند و معمولاً تمامی اقشار جامعه قدرت تهیه آن‌ها را دارند. نخ‌های کتان، پنبه و پشم از دیگر نمونه‌های نخ‌های طبیعی هستند که قیمت کمتری دارند و در بافت و دوخت لباس‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

• کاربرد انواع نخ ابریشم

همانطور که بیان نمودیم نخ‌های ابریشمی در دو نوع طبیعی و مصنوعی وجود دارند. معمولاً این نخ‌ها برای دوخت انواع لباس‌های ابریشمی و نازک و لباس‌های مجلسی استفاده می‌شوند. ظرافت نخ ابریشم به اندازه‌ای است که به منظور دوخت موقت از آن استفاده می‌کنند، زیرا با ظرافت خاصی که دارد هیچ اثری از خود روی پارچه باقی نخواهد گذاشت.

• کاربرد نخ متالیک

جنس نخ متالیک از پلی‌استر است و معمولاً برای انواع گلدوزی‌ها و جلوه‌های تزیینی به کار برده می‌شود. استفاده از این نخ به سوزن مخصوص احتیاج دارد.

• کاربرد نخ قیطان

جنس این نخ از پنبه ضخیم است و به صورت بوبین و کش نازک وجود دارد. معمولاً برای ایجاد انواع چین روی لباس‌ها از نخ قیطان استفاده می‌کنند.

• کاربرد نخ پشمی

نخ پشمی در گروه نخ‌های ضخیم قرار می‌گیرد و از استحکام بالایی برخوردار است. بنابراین می‌توان گفت که نخ پشمی جهت دوخت پارچه‌های کلفت استفاده می‌گردد. لازم به ذکر است که این نخ برای دوخت روی پارچه‌های گلدوزی و نازک به هیچ عنوان مناسب نیست. از آنجایی که این نخ‌ها ظرافت و لطافت چندانی ندارند، گرما را بیش از حد در خود نگه می‌دارند.

نکات مهم در انتخاب نخ مناسب

اکنون که با انواع نخ‌ها و کاربردهای آن‌ها آشنایی یافتید، اطلاع از نکات مهم هنگام خرید این نخ‌ها نیز حائز اهمیت است. مهمترین نکاتی که هنگام تهیه نخ‌ها باید به آن‌ها توجه کنید شامل موارد زیر می‌شود.

• توجه به رنگ پارچه

یک نخ خوب باید رنگی متناسب با رنگ پارچه و تا حدی پررنگ‌تر از آن باشد. به این صورت دوخت روی پارچه چندان مشخص نشده و قطعاً شاهد دوختی تمیز خواهید بود.

• داشتن ثبات رنگ

برای تشخیص ثبات رنگ هنگام خرید این محصول ابتدا قسمتی از نخ را مرطوب کرده و با فشار دست آن را روی پارچه‌ای سفید بکشید. در صورتی که نخ از ثبات رنگ برخوردار نباشد، رنگ پس می‌دهد و آثار آن روی پارچه سفید باقی می‌ماند.

• توجه به ضخامت پارچه

ضخامت پارچه یکی از معیارهای انتخاب نخ درطراحی لباس است. برای دوخت‌ روی پارچه‌های نازک و لطیف باید از نخ‌های نازک پنبه‌ای با سوزن ظریف استفاده کرد. نخ‌ها و سوزن‌های ضخیم‌تر نیز برای دوخت پارچه‌های کلفت‌تر استفاده می‌شوند.

نتیجه‌گیری

نخ‌ها در طراحی لباس نقش مهمی دارند و موجب جذابیت و یا عدم جذابیت لباس‌های شما خواهند شد. اگر به دوره طراحی لباس علاقمند هستید، می‌توانید در آموزشگاه گرافیک طرحستان ثبت‌نام کرده و در این دوره شرکت کنید. طرحستان آموزشگاهی معتبر است که دوره‌های مختلفی را برای هنرجویان برگزار می‌کند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره نحوه و زمان برگزاری کلاس‌ها و همچنین میزان شهریه دوره‌ها از طریق راه‌های ارتباطی با کارشناسان ما تماس گرفته و در صورت تمایل ثبت‌نام کنید.